علت بد بویی دهان + (10 روش درمان بوی بد دهان)
اگه یه مدته متوجه شدین بوی دهانتون نامطبوع شده و یا یه نفر از اطرافیانتون با این مشکل مواجه شده و شما رو هم اذیت میکنه حتما این مقاله رو تا انتها بخونید. دکتر دندان درباره علت بوی بد دهان (که بهش هالیتوزیس یا هالیتوز گفته میشه) و روش های درمان اون مطالب جالبی براتون آماده کرده که به دردتون می خوره.
علت بوی بد دهان چیه؟
خیلی سریع بهتون بگم که مقصر اصلی بوی بد دهان، باکتری‌ها هستند. یک سری باکتری بی‌هوازی در داخل دهان و گلوی ما وجود دارن، که در حال فعالیت هستند. حالا اینکه این فعالیت چی هست رو، کاری نداریم. فقط اینو بدونیم که نتیجه ازدیاد این باکتری ها و تجمعشون در یک بخشی از دهان و دندان باعث آزاد شدن گازهای بد بو و نامطبوعی میشه که در نهایت باعث بد بویی دهان میشن.
این باکتری ها همیشه در دهان ما وجود دارن اما فعالیت شدید ندارن. مثلا زمانی که ما تازه از خواب بیدار می شیم با بوی بد دهان در صبح مواجه می شیم که به دلیل فعالیت این باکتری و آزار شدن گوگرد هست. حالا اگه شرایطی داخل دهان و دندان مهیا بشه که این باکتری ها زیاد بشن و فعالیتشون بیشتر بشه، ما با بد بو تر شدن حفره دهانی مواجه می شیم.
👋 نوشته مرتبط: درمان سه سوته دندان درد در خانه
مهمترین علت ازدیاد این باکتری ها و بد بو شدن نفس این موارد هستند:
- پوسیدگی دندان
- بیماری لثه (التهاب لثه و یا عفونت لثه)
- مصرف برخی مواد غذایی مثل پیاز، سیر، ماهی و ..
- کاهش بزاق دهان (خشکی دهان) مثلا به دنبال مصرف الکل یا سیگار
- پروتزهای دندانی مثل دندان مصنوعی
- تجمع پلاک و ایجاد جرم دندانی
- عدم رعایت بهداشت دهان
دهان و دندان من مشکل نداره، چرا بازم دهانم بو میده؟
خیلی‌ها ممکنه بگن ما هیچ مشکلی در داخل دهان و دندان نداریم که باعث ایجاد هالیتوز بشه. مثلا می‌گن ما که پوسیدگی نداریم….الحمد الله نه تنها هر روز مسواک میزنیم، بلکه دهانشویه هم استفاده می‌کنیم….اما بازم دهانمون بو میده. این دیگه چه مدلشه؟
اینجاست که یه نکته دیگه رو باید یادآور بشیم. و اونم اینه که: درسته دهان یه حفره یا مجراست. اما آیا این حفره، یه حفره سر بسته‌س؟ آیا با هیچ جای دیگه‌ای در ارتباط نیست؟ مثلا آیا به سیستم گوارش نمی‌رسه؟ یا به شش ها؟
معلومه که می‌رسه! دهان ما با سیستم تنفسی و گوارشی در ارتباطه. در واقع، یک سر هر کدوم از این دستگاه‌ها، به دهان ما ختم میشه. و قطعا اگه علت بوی بد دهان از خود دهان و دندان نباشه، بلاخره با یکی از این دو سیستم ارتباط داره.
چه مشکلات گوارشی یا تنفسی باعث بد بویی نفس میشه؟
به طور خلاصه این موارد که مربوط به دستگاه گوارش و تنفس هستن می تونن باعث بد بویی دهان بشن:
- رفلاکس اسیده معده
- سوء هاضمه
- سندروم روده تحریک پذیر یا تنبلی روده
- سندروم دامپینگ
- دیورتیکول مری (تشکیل یک کیسه کوچک در مری)
- افسردگی (در بعضی از موارد)
- و ….
کدوم مشکلات دستگاه تنفسی باعث بوی دهان میشه؟
این موارد هم می تونن مستقیم یا غیر مستقیم روی بوی دهان تاثیر داشته باشن (منبع معتبر):
- آپنه خواب
- سرطان ریه و اجزای تنفسی دیگر
- مشکلات لوزه ملتهب
- و….
درمان بوی بد دهان چیه؟ چطوری این بو رو از بین ببریم؟
شاید تشبیه حال به هم زنی باشه، اما داستان بوی بد دهان، مثل این هست که یه کیسه بد بو توی یک غار تاریک، عمیق و هزارتو داشته باشیم. این کیسه ممکنه هر جای این غار باشه، ولی هر جا که هست بلاخره بوی بدش میاد و از دهانه غار میشه استشمامش کرد. برای درمان این بوی بد، ما اول باید متوجه بشیم که کیسه بد بو، کجای این غار هزار تو پنهان شده، تا بتونیم باهاش مقابله و اونو بیرون بکشیم.
درمان اولیه هالیتوزیس ناشی از عوامل دهانی
رعایت مستمر بهداشت دهان و دندان
رعایت مناسب بهداشت دهان و دندان می تونه تا حد زیادی باعث درمان بوی بد دهان بشه. بنابراین این کارها رو هر روز انجام بدید:
- مسواک بزنید
- نخ دندان بکشید
- دهان خودتون رو بعد از هر وعده غذایی آبکشی کنید
- سطح زبانتون رو تمیز کنید (چون اغلب بوی دهان به خاطر تجمع باکتری روی زبان هست)
- از مسواک های بین دندانی استفاده کنید
استفاده از دهانشویه‌ها
یه سری دهانشویه داریم که کارشون تازه کردن نفس و خوش بو کردن دهانه، این دهانشویه ها می تونن به صورت موقت به رفع بوی بد دهان کمک کنن. اگه فقط گاه و بیگاه دهانتون بوی نامطبوعی داره می تونید دهانشویه خوش بو کننده بخرید و استفاده کنید.
کاهش مصرف مواد غذایی با بوی نامطبوع
پر واضحه که سیر و پیاز خام همیشه باعث بد بویی دهان میشن. بنابراین مصرفشون رو کاهش بدید. یا حداقل یه مدل دیگه اون ها رو میل کنید. ما غذاهای خوش بوی زیادی داریم که به تازه شدن نفس کمک می کنند و حتی می تونن باعث افزایش بزاق بشن. مثلا سبزیجات تازه و آبدار از این دست خواکی ها هستن.
کمک به افزایش بزاق دهان
خشک شدن دهان خیلی می‌تونه روی بوی دهان تاثیر بزاره. اگه فعالیت زیادی دارید و همین باعث خشک شدن دهانتون میشه سعی کنید آب بیشتر بخورید و اگه مشکل پزشکی دارید (مثلا غدد بزاق مشکل دارن یا داروهای خاصی مصرف می کنید) برای کمک به درمان بوی بد دهان بهتره از پزشک و دندانپزشک کمک بگیرید.
اگه سیگار می‌کشید اونو بذارید کنار یا مصرفش رو کم کنید. چون سیگار و دخانیات هم موجبات پوسیدگی دندان رو فراهم می کنه، هم دهان رو خشک می کنه و هم خودش کلی بوی بد ایجاد می کنه. برای افزایش بزاق می تونید مواد غذایی آبدار بخورید مثلا سوپ گزینه خوبیه، هندوانه، کاهو، خیار و بقیه میوه و سبزیجات آبدار هم ایده های خوشمزه ای برای افزایش سطح بزاق هستن.
تمیز کردن پروتزهای دندانی و تنظیم آن ها
- اگه دندان مصنوعی استفاده می‌کنید هر روز اون‌ها رو تمیز کنید، سعی کنید با دندان مصنوعی نخوابید.
- اگه روکش دندان، ایمپلنت دندان، لمینت و از این دست ترمیم ها دارید بیشتر به بهداشت دهان و دندان رسیدگی کنید زیرا ممکنه علت بوی بد دهان به خاطر این ها باشه.
جویدن آدمس بدون قند
آدامس حاوی قند زایلیتول می تونه به افزایش بزاق دهان و کاهش باکتری های ایجاد کننده بوی دهان کمک زیادی کنه. زایلیتول قند کاملا بیخطر و سالمیه که حتما توصیه میشه استفاده کنید. قند زایلیتول محشره، باورتون نمیشه که چندین برابر شیرین تر از قند معمولیه اما هییییچ خطری برای دندان ها و سلامت نداره. حتی دیابتی ها هم میتونن مصرفش کنن اگه میخوای بیشتر درباره ش بدونی حتما برو و مقاله قند زایلیتول رو بخون.
درمان بوی بد دهان با وجود مشکلات دهان و دندان
ترمیم پوسیدگی دندان
اگه دندونتون دچار پوسیدگی شده احتمالا دلیل بوی نامطبوع دهان شما همین پوسیدگی باشه. سعی کنید در اولین فرصت ممکن برای برداشتن پوسیدگی و پر کردن دندان با کامپوزیت یا آمالگام به مطب دندانپزشک خودتون برید. با ترمیم پوسیدگی احتمال از بین رفتن بد بویی بیشتر میشه.
درمان بیماری لثه
بیماری های لثه خیلی خطرناک هستن. اگه زودن رسیدگی بشن خیلی زود قابل برگشت هستن اما اگه تعلل کنید نه تنها بوی دهان شما نامطبوع تر میشه بلکه عفونتی ایجاد میشه که ممکنه به استخوان فک شما هم آسیب بزنه. برای درمان مشکلات لثه به دندانپزشک متخصص لثه یا پریودنتیست مراجعه کنید.
جرم گیری دندان
با برداشتن جرم های دندانی به کمک پروسه جرمیگری دندان می توان بوی بدی که به علت جرم های دندانی ایجاد شده را از بین برد.
رفع بوی بد دهان ناشی از مشکلات گوارشی و تنفسی
چنانچه دهان و دندان شما کاملا سالم و بدون مشکل است اما که هالیتوز همچنان پابرجاست، احتمالا یک مشکل پزشکی دارید که برای مثال در دستگاه تنفس یا گوارش شما قرار دارد. برای برطرف کردند این مشکلات می توانید به پزشکان متخصص مراجعه کنید.
اسم قرص برای رفع بوی بد دهان
بسته به اینکه چه عواملی باعث تغییر بو و مزه دهان شده ممکنه تعدادی قرص در دسترس باشه که می تونن به بهبود بو کمک کنن. این قرص ها در واقع مشکل اصلی رو برطرف می کنن و به عنوان یک مزیت جانبی می تونن تغییر مزه و احساس دهان را برطرف کنن. برخی از این دارو یا قرص ها عبارتند از:
رانیتیدین، سایمتیدین و امپرازول
این سه دارو برای کمک به رفع مشکلات گوارشی در ناحیه معده مورد استفاده قرار می گیرن. هر 3 دارو با کاهش اسید معده به رفع ریفلاکس و در نتیجه بوی نامطبوع دهان ناشی از آن کمک می کنن.
دی اکسید کلر
دی اکسید کلر نوعی دیگر از داروها هستش که با اسم قرص برای رفع بوی بد دهان شناخته می شن. این دارو می تونه با قدرت اکسید کنندگی و ضدعفونی کنندگی به کاهش میکروب و باکتری های داخل دهان کمک کنه. با چند بار استفاده از این دارو می تونید تا حد زیاد بوی نامطبوع را کاهش بدید زیرا باکتری های بد و مضر رو کاهش میده.
کلرید سیتیل پیریدینیوم
این ماده ای است که از آن در صنعت دندانپزشکی برای تولید دهانشویه ها، خمیر دندان ها و اسپری های خوش بو کننده دهان استفاده می شه. کلرید سیتیل پیریدینیوم خاصیت ضد باکتریایی داره و می تونه میکروب ها داخل دهان رو از بین ببره. همچنین از دندان ها در مقابل پلاک محافظت می کنه. بنابراین یک اسم قرص دیگر برای رفع بوی بد دهان کلرید سیتیل پیریدینیومه که به صورت جویدنی یا در محصولات دندانپزشکی قابل خریداریه.
سایر داروها برای رفع بد بویی بدهان
- کلرهگزیدین
- لاکتوگام
- اشتوتزن
- مترونیدازول (برای عفونت های دندانی)
پاسخ به سوالات رایج درباره هالیتوزیس و بد بویی مرتبط با دهان
همانطور که اشاره شد، مشکلات معده از جمله GERD یا رفلاکس اسید از معده به مری و گلو می تواند باعث ایجاد مزه تلخی دهان و بوی نامطبوع اون بشه. برای برطرف کردن این مشکل باید از پزشک کمک بگیرید و پزشک هم داروهایی تجویز می کنه که به کاهش اسید معده کمک میکنه. همچنین پزشک شما رو به خوردن بعضی غذاها تشویق میکنه و میگه بعضی خوراکی ها رو هم نخورید. در خصوص رفلاکس، مشکلات عصبی و استرس هم دخیل هستند. برای کاهش اسید معده به جز دارو بهتره که با استرس و فشار روانی مقابله کنیم.
در بعضی موارد بله. اگر این بو به دلیل بیماری لثه ایجاد شده باشه شما می تونید با جرمگیری دندان و زیر خط لثه این مشکل رو برطرف کنید.
