موکوسل دهان چیست و 5 روش تضمینی درمان آن کدامند؟

30 مهر 1402
عکس موکوسل دهان

اگر اخیراً یا به صورت پی در پی در ناحیه لب (مخصوصاً لب پایین)، لثه، سقف دهان، زیر زبان و یا بخش داخلی گونه با ضایعات تاول مانندی روبرو می شوید حتما این مقاله را بخوانید. این ها آفت دهان یا آبسه نیستند و نامشان موکوسل دهان است که یک مشکل شایع دهان و دندان در بسیاری از افراد به شمار می روند و روش های درمانی مختلفی برای خلاص شدن از شر آن ها وجود دارد که ما در این مقاله آن ها را توضیح داده ایم.

تعریف: موکوسل چیست؟

موکوسل یا (mucocele) نوعی کیست یا ساختاری تاول مانند است که معمولاً داخل دهان ایجاد می‌شود. آن‌ها کیست‌های مخاطی دهان هستند که هیچ دردی ایجاد نمی‌کنند. اما بسته به اندازه‌شان ممکن است موجب ناراحتی افراد نیز شود. (مثلاً جویدن یا صحبت کردن یا بلعیدن رو با مشکل روبرو کنن)

عکس یک موکوسل دهان در ناحیه داخلی لب که شبیه به تاول است

موکوسل دهان (Oral mucoceles) که با نام کیست های دهانی نیز شناخته می‌شوند اغلب به رنگ شفاف هستند و یا ظاهری آبی رنگ (کبود) دارند. اگر به شکل ظاهری‌شان دقت کنید متوجه خواهید شد که تقریباً صاف و گرد هستند. نکته جالبی که در خصوص آن‌ها وجود دارد این است که موکوسل‌ها بیشتر در لب پایین ایجاد می‌شوند بنابراین احتمالاً بیشتر افراد از آن ها به عنوان کیست لب یا کیست داخل لب پایین یاد کنند که البته بیراه هم نمی گویند چون شبیه به کیست هم هستند.

🔥 این نوشته رو از دست ندید: درمان سه سوته دندان درد در خانه

انواع کیست لب و دهان کدامند؟

ما کلا 2 نوع کیست دهان داریم که در بخش  های مختلف داخل دهان ایجاد می شوند:

  • موکوسل لب، لثه، سقف دهان و بخش داخلی لب ها
  • موکوسل زیر زبان

به کیست‌هایی که زیر زبان هستند اصطلاحا کیست‌های رانولا گفته می شود که بسیار نادر بوده و سایز بزرگتری نیز دارند.

نشانه ها: علائم موکوسل دهان چیست؟

کیست های مخاطی داخل دهان ممکن است علائم زیر را داشته باشند:

  • متحرک و بدون درد
  • نرم، گرد، گنبدی شکل
  • سطح مرواریدی یا نیمه شفاف یا به رنگ مایل به آبی
  • قطر 2-10 میلی متر
  • بوی بد دهان (در موارد شدید و نادر)

علل: علت ایجاد موکوسل چیست؟

در داخل دهان ما تعدادی غدد بزاقی وجود دارند. بزاق تولیدی توسط این بزاق ها از طریق مجراهایی وارد دهان می شود. زمانی که یکی از مجراها یا دهانه آن ها به هر دلیلی مسدود شود کیست داخل دهان ایجاد می شود. معمولا علت مسدود شدن مجاری بزاقی وارد شدن صدمه و آسیب به بافت های داخل دهان و مخصوصا لب ها است. این آسیب و صدمه نیز می تواند ناشی از این موارد باشد:

  • گاز گرفتن لب
  • مکیدن بخش داخلی گونه ها
  • مکیدن لب
  • پیرسینگ لب یا زبان
  • رشد غیر طبیعی دندان
  • عدم مراقبت از بهداشت دهان و دندان و تجمع باکتری و در نهایت مسدود شدن عددبزاقی

تشخیص: شیوه تشخیص موکوسل چیست؟

اگر از روی شکل و ظاهر آن متوجه نشویم که ضایعه دهانی ما یک موکوسل یا کیست است باید به یک دندانپزشک مراجعه کنیم. دکتر دندانپزشک از طریق روش های زیر به صورت دقیق نوع ضایعه مشخص کرده و اگر ضایعه کیست لب یا دهان باشد روش های درمانی مناسبی را برای شما در پیش خواهد گرفت.

تصویر شماتیک موکوسل ناشی از انسداد غدد بزاقی

1. گرفتن بیوپسی یا نمونه برداری از ضایعه

برای بررسی دقیق، دکتر دندانپزشک، از ضایعه دهانی شما نمونه برداری می کند و آن را به آزمایشگاه میفرستد. اینکار می تواند علاوه بر تشخیص دقیق، اطلاعات بیشتری نیز به دندانپزشک بدهد. نمونه برداری موکوسل معمولا در برخی از افراد انجام داده می شود نه تمامی بیماران

🔥 این نوشته رو از دست ندید: روش های درمان آبسه دندان در خانه و دندانپزشکی

2. تشخیص با امواج اولتراسوند

در این روش از امواج صوتی برای نشان دادن تصاویری از داخل کیست بر روی صفحه کامپیوتر استفاده می کند.

3. اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)

در این روش تشخیصی با کمک مجموعه ای از پرتوهای اشعه ایکس، تعدادی عکس رادیوگرافی در زوایای مختلف از کیست لب یا دهان گرفته می شود. این تصاویر می توان اطلاعات خوبی درباره ماهیت ضایعه یا موکوسل دهان در اختیار دکتر دندانپزشک قرار دهد.

عکس شماتیک و کارتونی سی تی اسکن سر و صورت

درمان موکوسل دهان چیست: چگونه از شر کیست مخاطی خلاص شویم؟

در اغلب موارد ما شاهد درمان خودبخودی موکوسل هستیم و اصلا نیازی به ویزیت دکتر دندانپزشک نداریم. یعنی حتی اگر برای درمان آن ها هیچ اقدامی انجام ندهیم به صورت خودبخودی بهبود پیدا می کنند. بنابراین نه نیازی به درمان خانگی هست و نه مداخله دندانپزشک.

🔥 این نوشته رو از دست ندید: ۱۹ علت اصلی خشکی دهان + ۱۶ روش درمان قطعی آن

اما اگر اندازه کیست لب و دهان بزرگ است و یا خودتان از بابت آن نگرانی دارید می توانید با یک دندانپزشک صحبت کنید و یا برای معاینه به مطب او مراجعه کنید. آن ها معمولا درمان های زیر را برای بهبود موکوسل دهان در نظر میگیرند:

  • جراحی موکوسل با برداشتن غده بزاقی یا مجرایی که معمولا موجب ایجاد کیست می شود
  • برداشتن کیست از طریق سرمادرمانی
  • برداشتن و درمان موکوسل با لیزر
  • تزریق کورتیکواستروئید به ناحیه
  • تجویز دارو و پودر یا قرص موکوسل

آیا کیست مخاطی خطرناک است؟

در برخی موارد، باکتری های موجود در کیست مخاطی ممکن است باعث عفونت شوند. اگر چنین اتفاقی رخ داد و شما علائم زیر را داشتید حتما به یک دندانپزشک یا پزشک مراجعه کنید:

خانمی که درد موکوسل دهان دارد و دستش را روی صورتش قرار داده است.
  • فکر می کنید عفونت دارید.
  • درد یا خونریزی دارید.
  • شما مطمئن نیستید که چیزی که دارید یک کیست مخاطی است.
  • یک متخصص پوست می تواند از توده شما بیوپسی بگیرد تا مطمئن شود که واقعاً یک کیست بی ضرر است نه چیز دیگری.

🔥 این نوشته رو از دست ندید: علت تلخی دهان چیست؟

پیشگیری: چگونه از موکوسل دهان جلوگیری کنیم؟

به طور کلی نمیتوان 100% و برای همیشه از بروز کیست های مخاطی داخل دهان پیشگیری کرد. ما فقط باید سعی کنیم عواملی که موجب وارد شدن صدمه به غدد بزاقی و مجاری بزاق می شوند و به دنبال آن موکوسل دهان شکل می گیرد را محدود کنیم:

  • مثلا اگر عادت به مکیدن لب یا بخش داخلی گونه دارید دیگر اینکار را انجام ندهید زیرا همانطور که اشاره شد این یکی از عوامل اصلی ایجاد کیست های لب و داخل دهان است.
  • اگر ورزش تماسی انجام می  دهید از دهان و صورت خود محافظت کنید
  • اگر آدامس زیاد میجوید اینکار را محدود کنید
  • همیشه به بهداشت دهان و دندان اهمیت دهید

منابع

  • medicinenet
  • news-medical
  • medicalnewstoday
  • webmd
  • skinsight

این پست چقدر تونست بهت کمک کنه؟

امتیاز از راست به چپ بیشتر میشه!

میانگین امتیازات / 5. تعداد امتیازات

تا حالا کسی نظر نداده تو اولین نفر باش

ما متاسفیم که این پست براتون مفید نبوده

لطفا بهمون کمک کنید این پست رو بهتر کنیم

میشه لطفا بگید چطور میتونیم پست رو بهتر کنیم؟

نظر بدهید
لطفا تمامی موارد خواسته شده را وارد نمایید.

ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

وارد کردن موارد ضروری الزامیست.