روکش دندان چیست؟ (0 تا 100 روکش ها + فیلم و عکس)

اینجا همه چیز رو راجع به روکش دندان بهتون توضیح می‌دیم. بهتون قول می‌دیم که با خوندن این مقاله هرچیزی که باید درباره روکشا بدونید رو یه جا می‌خونید و دیگه ابهامی براتون باقی نمی‌مونه. در ضمن حتماً فیلما و عکسایی که آماده کردیم رو هم با دقت ببینید.

روکش دندان چیست؟

روکش دندون یا (Dental Crown)  یه نوع پروتز بسیار بسیار کاربردی در دندانپزشکی هست و به منظور ترمیم و احیای دندان ازش استفاده می‌شه. به روکش‌ها تاج دندان هم گفته می‌شه چون اونا در اصل یک نوع روش جایگزین برای تاج‌های دندانی آسیب دیده هستن. به همین دلیل به فرآیند نصبشون هم میگن تاجگذاری دندان.

 چه وقتایی به تاج دندان نیاز پیدا می‌کنیم؟

کلاً برای 3 هدف دندان‌ها رو تاجگذاری می‌کنیم. این 3 دلیل و هدف اینا هستن:

• برای پوشش و حمایت سایر ترمیم‌های دندانی مثل عصب کشی
• برای حمایت و حفظ دندان‌های آسیب دیده
• و در نهایت به دلایل زیبایی

هر 3 تا رو پایین‌تر توضیح دادیم. بخونید و ببینید که شما به کدوم دلیل ممکنه به یک روکش دندون نیاز داشته باشید.

1. ترمیم دندان‌های آسیب دیده و عصب کشی شده

اگر یه دندونی حسابی آسیب دیده باشه و نشه با روش های معمولی مثل پر کردن دندان ترمیمش کرد، باید براش تاجگذاری دندان انجام بدیم. در واقع اولین و بیشترین کاربرد این تاج ها حفاظت از دندان هایی هست که عصب کشی شدن.

روکش دندان عصب کشی شده می‌تونه اون دندان رو تا سالیان سال با اینکه دیگه زنده نیست سرجاش حفظ کنه. این خودش کلی مزیت داره چون حداقل عملکرد دندان حفظ میشه و  شما از صرف هزینه برای جایگزین های دندانی مثل دندون مصنوعی و ایمپلنت بی‌نیاز میکنه.

👋 اینو خیلی خوب توضیح دادیم:همه چیز درباره عصب کشی دندان

2. پوشش و حمایت از سایر ترمیم ها

این فقط دندونای عصب کشی شده نیستند که به روکش نیاز دارن. بعضی وقتا ایمپلنت می‌کاریم و بعد از کاشته شدنِ اون ایمپلنت در استخوان فک، باید روی اون یه روکش یا تاج دندان سوار کنیم تا ایمپلنت کاملا شبیه دندان بشه.

به جز ایمپلنت ها، ما روکش دندان رو در ساختار بریج های دندانی (پل دندانپزشکی) استفاده می‌کنیم. بریج ها زمانی استفاده میشن که یک تا 3 دندان در کنار هم از دست رفته باشن. اون ها چند مدل هستند اما برای ساخت بریج سنتی، کانتی لور و متکی بر ایمپلنت نیازه که حتما روکش نصب بشه. برای اینکه بیشتر با بریج ها آشنا بشید پیشنهاد می کنیم سری به مقاله همه چیز درباره بریج دندان بزنید.

3. ارتقای زیبایی دندان

بعضی وقتا دندون ظاهر جالبی نداره و مثلا رنگش خیلی بد شده و یا کج و لب پر شده، در این جور مواقع اگه نخوایید با روش هایی مثل ونیر کامپوزیت و یا لمینت دندان، به زیباتر شدن دندان کمک کنید، میتونید به فکر روکش کردن دندان باشید. البته این مورد چندان توصیه شده نیست چون تاجگذاری دندان فرآیند محافظه کارانه ای نیست و معمولا آخرین راهکار ترمیم دندان به شمار میره.

انواع روکش دندان کدامند؟

ما معمولا 5 نوع تاج دندانپزشکی داریم که اتفاقا در ایران هم خیلی استفاده میشن. در ادامه این 5 تا تاج رو معرفی کردیم و سعی کردیم مزایا و معایبشونم بگیم. اگه روکش کردن دندان دارید حتما با دقت ادامه این مقاله رو بخونید.

1. روکش دندان سرامیکی

روکشی که فقط از سرامیک ساخته شده باشه اصطلاحا بهش میگن روکش دندان سرامیکی یا تمام سرامیکی. این تاج ها محبوب ترین تاج های دندانپزشکی به شمار میرن و از نظر زیبایی شاهکارن. اون ها از نظر رنگ، شکل و اندازه کاملا مشابه با دندان های خودمونن و به دلیل همین ویژگی ها معمولا برای ترمیم دندان های جلو استفاده میشه.

اگه میخوایید که روکش دندان عصب کشی شده جلوتون طبیعی و زیبا باشه قطعا باید اونایی که سرامیکی هستن رو انتخاب کنید.

مزایای تاج سرامیکی دندان

• بهترین روکش دندان در میان تمام تاج های دندانپزشکی هست
• از نظر زیبایی خیلی خوبه
• برای دندونای جلو خیلی مناسبه
• برای نصبش نیازی نیست که مینای دندان خیلی تراشیده بشه
• هیچ حساسیتی نمیده

معایب و عوارض روکش دندان سرامیکی

• خیلی بادوام نیست
• هزینه زیادی داره
• میتونه باعث خوردگی و ساییدگی دندان های مقابلش بشه
• برای نصبش به بیش از یه جلسه نیازه

👋 اینم بخونید بد نیست: قیمت روکش دندان در سال 1402

2. تاج دندان زیرکونیا

تاج های دندانی زیرکونیا از بهترین انواع روکش دندان هستند که آروم آروم دارن جای سرامیکیا رو هم میگیرن. اونا از نظر زیبایی خیلی خیلی سرتر از تاج های سرامیکی هستن. باورتون نمیشه اما از نظر دوام و استحکام هم از روکشای فلزی بهتر هستن.

اگه به دنبال روکش دندان جلو هستین به جز تاج های سرامیکی، میتونید به فکر تاج های زیرکونیومی هم باشید چون واقعا زیبا و مانند دندان های خودمون هستن. اگه شانس بیارید و متخصص ترمیمی و زیبایی که به مطب میرید تجهیزات ساخت این نوع روکش دندون رو داشته باشه، میتونید در یک جلسه دندونتون رو ترمیم و روکش کنید و دیگه لازم نیست جند هفته منتظر سااخته شدنش باشید.

مزایای روکش های دندانی زیرکونیا

• بسیار قوی و بادوام هستن
• از نظر زیبایی کاملا مشابه دندان واقعی هستن
• بدون هیچگونه عارضه و حساسیت هستن
• اغلب اوقات فقط نیاز به یه جلسه دارن
• آماده سازی خیلی کمی نیاز دارن

معایب و عوارض روکش دندون زیرکونیا

• قیمت زیادی دارن
• نصبشون یکم سخت تر از تاج های دیگه س

3. تاج دندان فلز-سرامیک

این مدل از تاج ها ترکیبی از فلز و سرامیک هستن. البته اینطور نیست که فلز و سرامیک رو قاطی کرده باشن باهم. جنسشون اینجوریه که یه لایه فلزی رو میارن و بعدش اون رو با یه لایه از سرامیک میپوشونن. برای همین بهشون میگن روکش دندان پایه فلزی. یه پایه فلز و بعدش یه لایه روکش سرامیک. این نوع تاجا زیبایی سرامیک رو  استحکام فلز رو یکجا با هم دارن. یعنی هم زیبا هستن و هم بسیار بسیار مقاوم. راستی اگه جایی اسم روکش PFM رو شنیدید منظورش همین روکشای فلز سرامیکه ها!

مزایای روکش PFM

• کاملا شبیه به تاج دندون خودمونه
• همونطور که گفتیم قوی و بادوامه
• به نسبت تاج های سرامیکی و زیرکونیا هزینه کمتری داره

معایب و عوارض روکش PFM

• ممکنه به دندونای مقابل آسیب برسونه
• برای نصبش به بیش از یه جلسه نیازه
• به خاطر فلزی که داره ممکنه حساسیت بده
• برای نصب روکش دندون پایه فلزی نیازه مینای دندان زیاد تراش بخوره

👋 اینم بخونید بد نیست:آشنایی کامل با روکش فلز و سرامیک

4. روکش دندان فلزی

تاج دندان فلزی، اون دسته از روکشایی هستند که تماماً از فلز ساخته شدن. توشون اثری از کامپوزیت، سرامیک، زیرکونیا یا مواد مشابه دیگه نیست. فلز خالصه! اگه دنبال یه روکش دندان برای زیبایی هستید تاج های فلزی به دردتون نمیخوره. چرا؟ چون درسته شکل و ظاهر دندان رو دارن، اما همرنگ دندان نیستن. کلا از نظر زیبایی و ظاهری جالب نیستن.

حالا اگه سفت و سختی و استحکام براتون مهمه اتفافا تاج تمام فلزی ایده آل ترین گزینه برای شماست چونکه حسابی مقاوم و بادوامه. برای همینه که ازشون برای روکش کردن دندان های آسیاب و خلفی بیشتر استفاده میشه.

اگه مثل ممدآقای ما هستید تاج دندون فلزی نصب نکنید!

یه نکته منفی یا بهتره بگیم یکی از عوارض روکش دندان تمام فلزی اینه که باعث حساسیت آلرژیک در بعضی افراد میشه. یعنی چی؟ یعنی ممکنه فلز یا آلیاژ فلزی که برای ساخت روکش دندون استفاده شده یه چیزایی داخلش باشه که مثلا ممدآقا بهش حساسیت داشته باشه.

مثلا فرض رو بر این بگیریم که یه تاج فلزی دندون داریم که از طلا، کروم، پالادیوم یا نقره ساخته شده و  دست بر قضا ممد آقا به کروم حساسیت داشته باشه. این روکش میتونه حسابی ممد رو اذیت کنه و حتی شوک آلرژیک بهش بده. خلاصه خیلی خطرناکه! بنابراین اگه شما هم مثل ممد حساسیت فلزی دارید از خیر این تاج ها بگذرید.

هرچند که واکنش و حساسیت آلرژیک از عوارض روکش دندان فلزیه هست اما خبر خوب اینه که از هر 100.000 نفر تنها 1 نفر (همون ممد) نسبت به این تاج ها واکنش نشون میدن.

فواید و مزایای تاج دندان تمام فلزی دندون

• قوی ترین و با دوام ترین تاج موجوده
• میزان تراش دندان برای روکش فلزی خیلی کمه
• این تاج کمتر دچار خوردگی و  فرسایش میشه.
• به دندون های مقابل فشار وارد نمی کنه.
• ارزانترین روکش دندان هست
• برای دوستانی که دندان قروچه شبانه دارن خیلی مناسبه

عوارض یا نکات منفی تاج دندون فلزی

• بدون تعارف اصلا زیبا نیست
• همونطور که گفتیم میتونه حساسیت بده
• برای نصب این نوع روکش دندان به بیش از 1 جلسه مراجعه نیازه

👋 خوندن اینم توصیه میشه: روکش طلا چگونه است؟

5. تاج دندان فوری (موقت)

یه روکش هم داریم که بهش میگن روکش دندان فوری یا موقت. همونطور که از اسمش برمیاد نیاز به آمادگی خاصی نداره و مشخصه که طول عمرشم کمه (چون موقته). تا زمانی که تاج دندان دائمی آماده بشه باید از این تاج ها روی دندون بذارن. (چون تاج مخصوص شما، چند هفته طول میکشه تا ساخته بشه).

• برخلاف سایر انواع روکش دندان (که توضیحشون دادیم) این روکش موقت، از موادی ساخته میشه که کیفیت و ماندگاری پایینی دارن.
• نهایتاً چند هفته تا مثلاً چند ماه خوب کار می کنند بعدش به درد نمیخورن
• کلاً نباید بیشتر از چند ماه تا 1 سال از این روکش دندان فوری استفاده بشه.
• هزینه زیادی نداره و معمولاً هزینه ش با تاج دندان دائمی پرداخت می‌شه.
• در کل از دندان تراش خورده محافظت می کنه و اگه نصب نشه حسابی دچار حساسیت دندان می شید.

👋 اینم بخونید بد نیست: آشنایی با روکش دندان فوری

پاسخ به سوالات رایج