حفره خشک بعد از کشیدن دندان چیست و چطور باید آن را درمان کنیم؟

زمانی که یک دندان کشیده می شود به صورت طبیعی بعد از خارج شدنش خوریزی لثه رخ می دهد. این خونریزی برای تشکیل لخته و بهبودی جای دندان لازم است. اگر به هر دلیلی این لخته تشکیل نشود یا در طول بهبودی از لثه خارج شود حفره خشک یا درای ساکت (dry socket) ایجاد می شود وضعیتی که به آن استئیت آلوئلی نیز گفته می شود.

این حفره که خالی از لخته است باعث می شود که استخوان فک و اعصاب آن بدون پوشش شده و درد و حساسیت زیادی ایجاد می کند و اگر درمان نشود می تواند باعث تاخیر در بهبودی، عفونت حفره و استخوان شود.

حفره خشک چقدر شایع است؟

اگرچه درای ساکت یکی از مشکلات اصلی بعد از کشیدن دندان است اما مساله چندان شایعی نیست و خیلی کم پیش می آید. در یک مطالعه که روی 2281 نفر انجام شده تنها 42 نفر بعد از کشیدن دندان به حفره خشک مبتلا شده اند و به صورت تقریبی یعنی 1.8 درصد احتمال بروز این عارضه وجود داشت. بنابراین یک عارضه تقریبا نادر است.

حفره خشک بعد از کشیدن دندان عقل و یا سایر دندان های آسیاب بیشتر است و معمولا افراد پس از کشیدن این دندان ها تا حدی ممکن است درای ساکت تجربه کنند. هنچنین اگر قبلا بعد از کشیدن دندان این عارضه را تجربه کرده اید ممکن است دوباره آن را تجربه کنید.

علائم درای سوکت چیست؟

علائم آشکار حفره خشک این ها هستند:

• مشاهده استخوان به جای لخته در محل دندان کشیده شده
• درد شدید و غیر قابل توضیح در استخوان فک (2 تا 3 روز بعد از کشیدن دندان)
• بوی بد دهان
• تغییر طعم دهان (مثلا تلخی دهان)

پس از مشاهده یا احساس این علائم باید در اسرع وقت با دندانپزشک تماس بگیرید.

از کجا متوجه شویم که درای ساکت داریم؟

اگر خونریزی بعد از کشیدن دندان ساعت ها ادامه داشته باشد و یا با وجود قطع خونریزی شما درد زیادی تجربه می کنید احتمالا شما به حفره خشک مبتلا شده اید. دندانپزشک می تواند با یک معاینه ساده متوجه این مشکل شود همچنین برای اطمینان بیشتر ممکن است از محل استخراج، عکس دندان گرفته شود تا سایر احتمالات دیگر مانند عفونت استخوان یا احتمال وجود استخوان را ریشه در محل دندان کشیده شده چک شود.

علت حفره خشک چیست؟

عدم تشکیل لخته خون

اصلی ترین علت ایجاد درای ساکت عدم تشکیل لخته خون در حفره است. اگر به هر دلیلی پس از کشیدن دندان لخته خون تشکیل نشود و یا اینکه به طور کامل اینکار اتفاق نیوفتد شما با این مشکل روبرو خواهید شد.

فعالیت باکتری ها و یا مصرف برخی خوراکی ها

برخی از محققان بر این باورند که آلودگی باکتریایی می تواند باعث بروز حفره شود. این آلودگی می تواند از طریق مصرف برخی غذاها، مایعات و یا از طرق مختلفی وارد دهان شود و باعث درای ساکت شود.

وارد شدن ضربه به صورت

همچنین اگر لخته تشکیل شود ولی به هر دلیلی از حفره خارج شود باز هم امکان ایجاد حفره خشکل وجود خواهد داشت. مثلا ممکن است وارد شدن ضربه غیر عمد حین کشیدن دندان باعث این مشکل شود و یا اینکه بد مسواک زدن و یا خوردن یک شی به صورت منجر به حفره خشک شود.

چه زمانی احتمال حفره خشک بیشتر است؟

اگر یکی از موارد زیر در خصوص شما صادق است، احتمال اینکه پس از کشیدن دندان به درای ساکت مبتلا شوید بیشتر از سایرین است:

• سیگار کشیدن (مصرف توتون و تنباکو و مشتقات آن ها باعث جلوگیری از ایجاد لخته خون می شود)
• مصرف قرض ضد بارداری خوراکی (زیرا برخی از این قرص ها سطح استروژن را بالا برنده و روند بهبودی بعد از کشیدن دندان را مختلف می کنند)
• عمل نکردن به توصیه های دندانپزشک

درمان حفره خشک چیست؟

تمیز کردن جای حرفه و تعویض پانسمان

اولین خط درمان حفره خشک، تمیز کردن حفره از هر گونه بقایای مواد غذایی و سایر ذرات به دام افتاده در آن است. اینکار به کاهش درد شما کمک زیادی می کند و از بروز عفونت پیشگیری می کند.

بعد از تمیز کردن حفره، دندانپزشک مجددا آن را پانسمان کرده و یا با مواد خمیرمانند دارویی آن را مهر و موم می کند تا درد شما کم شود. اگر نیاز باشد، پس از چند روز می توانید برای برداشتن پانسمان به دندانپزشک مراجعه کنید. اما در بیشتر موارد به شما گفته می شود که در خانه پانسمان را بردارید. تجویز آنتی بیوتیک برای درمان کاملا عفونت نیز انجام خواهد شد.

تسکین دندان درد

دندانپزشک برای تسکین درد درای ساکت به شما داروهای مسکن و داروی ضدالتهابی غیراستروئیدیمانند ایبوپروفن یا استامینوفن تجویز خواهد کرد و به شما خواهد گفت که از مصرف آسپیرین که رقیق کننده خون است اجتناب کنید زیرا باعث جلوگیری از تشکیل لخته خون می شود و احتمال خونریزی را افزایش می دهد.

چگونه از بروز حفره خشک پیشگیری کنیم؟

ما می توانیم قبل از آنکه دندانپزشک اقدام به کشیدن دندان کند، با انجام اقدامات زیر مانع از بروز درای ساکت شویم:

1. انتخاب دندانپزشک باتجربه

بسیار مهم است که حتما یک دندانپزشک خوب و باتجربه انتخاب کنید. این امر مخصوصا اگر قرار است دندان تان با روش جراحی خارج شود بسیار اهمیت دارد. زیرا احتمال بروز حفره خشک بعد از جراحی کمی بیشتر از روش معمولی است.

2. درباره داروهایی که مصرف می کنید با دندانپزشک صحبت کنید

در خصوص هر نوع داروی نسخه ای یا غیر نسخه ای که مصرف می کنید (مخصوصا اخیرا) با دندانپزشک خود صحبت کنید. زیرا برخی از داروها ممکن است در روند لخته شدن خون مشکل ایجاد کنند و احتمال ایجاد حفره خشک پس از کشیدن دندان را افزایش دهند.

3. از استعمال سیگار خودداری کنید

سیگار کشیدن و مصرف نوشیدنی های الکی با خطر افزایش خونریزی و مشکل در انعقاد خون همراه خواهد بود. اگر سیگار میکشید دست کم چند روز قبل از کشیدن دندان خود مصرف آن را کاهش داده و یا ترجیحا متوقف کنید. همچنین بعد از کشیدن دندان نیز تا 2 روز سیگار نکشید.

همچنین، به توصیه های بعد از کشیدن دندان توجه کنید

با انجام دادن موارد بالا احتمال ایجاد حفره خشک را به طرز چشمگیری کاهش خواهید داد. با این حال عمل به توصیه های دندانپزشک پس از خارج کردن دندان بسیار مهم تر است و می تواند به شما در این خصوص کمک کند. دندانپزشک ممکن است به شما توصیه کند اقدامات زیر را پس از کشیدن دندان به جهت پیشگیری از حفره خشک در نظر بگیرید:

• استفاده از دهانشویه های آنتی باکتریال بدون الکل پس از اتمام خونریزی و تشکیل لخته خون در حفره
• تعویض گاز پانسمان
• مصرف داروهای ضد درد
• تجویز داروهای آنتی بیوتیک

پاسخ به سوالات رایج