فلوراید تراپی چیه و چه وقت باید انجام داده بشه؟

احتمالا شما هم می دونید که فلوراید یه ماده معدنی ارزشمند هست که برای دندان های ما هم بسیار مفیده. اما شاید با فرآیند فلورایدتراپی یا فلوراید وارنیش زیاد آشنا نیستید. اگه اینطوریه و یا بهتون گفتن بچتون نیاز به این فرآیند داره توصیه می کنیم که حتما این مقاله رو از دکتر دندان تا انتها بخونید. قبلش هم میتونید فیلم فلوراید تراپی کودکان رو همین ابتدای مقاله مشاهده بفرمایید.

فلوراید چیه؟

فلوراید یه نوع ماده معدنی که به صورت طبیعی در اطراف خودمون هم وجود داره. مثلا برخی از غذاهایی که ما به صورت روزانه مصرف می کنیم (مثل غذاهای دریایی) مقادیر کمی فلوراید دارن. حتی بعضی از میوه ها و سبزی ها از این ماده دارند و بنابراین ما به صورت روزانه و در قالب یک سری مواد خوراکی (حتی آب) فلوراید رو میبلعیم و دریافت می کنیم.

فلوراید برای ما چه کاری انجام می‌ده؟

این ماده معدنی زمانی که میره و در مجاورت مینای دندون ما قرار میگیره، جذب این مینا میشه. جذب این ماده می تونه باعث افزایش مقاوت مینا در برابر پوسیدگی بیشه. یعنی زمانی که به اندازه کافی فلوراید به مینا جذب بشه، احتمال پوسیدگی دندان هم کاهش پیدا می کنه.

حتی زمانی که کودک به صورت جزئی دچار پوسیدگی دندان شده باشه، اگه فلوراید درمانی انجام بشه و این ماده رو به دندان اعمال کنیم، آسیب وارد شده به مینا میتونه متوقف و مانع از پیشرفت پوسیدگی میشه.

چطوری فلوراید بگیریم؟

فلوراید رو میشه به 4 شکل زیر دریافت بکنیم:

• مصرف در آب حاوی فلوراید (معمولا باید به آب شهری این ماده معدنی اضافه بشه) یا سایر مواد خوراکی (این رو بهش میگن فلوراید خوراکی)
• مصرف شربت و قرص مکمل این ماده معدنی (که البته سرخورد نباید به هیچ وجه مصرف بشه)
• خرید خمیر دندان حاوی فلوراید (که الاماشالا توی سوپرمارکت ها و داروخونه ها هست و نیازی هم به نسخه دندانپزشک نداره)
• دهانشویه حاوی این ماده معدنی (که دندونپزشکا به صورت روزانه یا هفتگی برای بعضی از بیماراشون تجویز می کنن)
• ژل یا وارنیش (این وارنیش همون چیزیه که ما در دندانپزشکی کودکان بهش میگیم فلوراید تراپی و درباره ش مفصلا توضیح دادیم در ادامه)

فلوراید تراپی چیست؟

فلوراید وارنیش یا تراپی، یه پروسه بسیار ساده دندانپزشکی هستش که در اون فلوراید رو به دندونا میرسونن. یعنی عمل رساندن ماده معدنی فلوراید به صورت موضعی به مینای دندان کلا میگن فلوراید درمانی یا تراپی.

هدف از انجام این پروسه کمک به کاهش پوسیدگی های اولیه یا افزایش مقاومت مینای دندان نسبت به پوسیدگی دندانی هستش.

فلورایدتراپی چطور انجام داده میشه؟

هیچی! اصلا سخت و پیچیده یا عجیب غریب نیست. شما دست کودک خودتون رو میگیرید و میرید مطب یه دندونپزشک عمومی یا دندانپزشک کودکان. بچه میره روی یونیت دندانپزشکی  دراز میکشه و دندونپزشک سطح دندوناش رو تمیز و خشک می کنه.

بعد ژل حاوی فلوراید یا وارنیش با یه وسیله بیخطر قلمو مانند روی سطح دندونای کودک اعمال می کنه. همزمان هم یه ساکشن داخل دهان کودک قرار میدن که از بلیعدن فلوراید توسط کودک جلوگیری بشه و سریع ساکشنش می کنن. جدای ازینا قبل از وارنیش فلوراید، به کودک یه سری توصیه میشه که بلع فلوراید کم بشه و بدون هیچ خطری پروسه تمام بشه.

کل پروسه درمان هم خیلی طول بکشه یکی دو دقیقه هستش. اغلب بچه ها (حتی اونایی که خیلی سنشون کمه) هم با دندونپزشک خیلی خوب همکاری می کنن و تازه ممکنه کلی خوششون بیاد.

یه نکته هم یادتون نره و اونم اینه که تا 30 دقیقه بعد از انجام درمان، به کودک چیزی ندید بخوره تا فلورایده حسابی تاثیر خودش رو بذاره و به مقاومت مینای دندان کمک کنه. همچنین از بچه بخوایید که به جای قورت دادن آب دهنش اون رو بیرون بندازه.

فلوراید تراپی از چه سنی باید انجام بشه؟

اینکار رو میشه تقریبا در هر سنی انجام داد. اما ما یه دوره سنی داریم که بهش میگن دوره سنی بحرانی. در این سن (سن طلایی) انجام درمان با فلوراید بیشترین کارایی یا فواید رو داره چون در این سنین مینای دندان حساس و ظریف و بسیار مستعد پوسیدگی هستن. ما این سن و دوره طلایی رو سنین 2 تا 3 سالگی تا حدود 13 یا 14 سالگی میدونیم.

دندانپزشک کودکان معمولا نظرش اینکه که هر 6 ماه یکبار فلوراید درمانی انجام بشه. یعنی در حالت عادی برای مراقبت از مینای دندان بچه ها، می تونید در سال 2 بار این کار رو انجام بدین. اما اگه کودک شما مستعد پوسیدگی دندانیه، به جای 6 ماه یکبار، سعی کنید بازه رو کاهش بدید و مثلا هر 3 تا 4 ماه یکبار به دندونپزشک مراجعه کنید. (منبع معتبر)

آیا فلوراید برای بچه ها ضرر داره؟ درسته میگن سمیه؟

خیلی از والدین نگران این هستند که مبادا فلوراید تراپی برای بچه ها مضر و خطرناک باشه. این نوید رو بهتون می‌دیم که فلورایدی که در مطب دندانپزشک و به صورت موضعی روی مینای دندان قرار داده میشه اصلا خطری نداره چون کاملا کنترل شده هستش و از ساکشن هم کمک گرفته میشه. پس چرا میگن خطرناکه؟

اینی که میگن خطرناکه مربوط به فلوراید تراپی خوراکیه. که اگه بیش از اندازه مصرف بشه میتونه برای بچه ها خطرناک باشه. اگه میزان مصرف فلوراید خوراکی بیشتر از 1 ppm باشه میتونه مشکلات مختلفی برای بچه ایجاد کنه. بنابراین موضعی در مطب دندانپزشک خطری نداره ولی خوراکی در صورتی که بیش از اندازه مصرف بشه عوارض داره.

پاسخ به سوالات رایج درباره فلوراید وارنیش